5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 53-54-55-56-57-59-60-61-62-63. Cevapları MEB Yayınları 2024-2025 eğitim-öğretim yılı konusu içerisinde 5. sınıf öğrencilerinin en çok ihtiyaç duyabileceği konular arasında bulunan Maddenin Tanecikli Yapısı konusunun yer aldığı 5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 53-54-55-56-57-59-60-61-62-63 Cevapları konusunu paylaştık. Cevaplarla ilgili görüş ve önerilerinizi yorumlardan yazarak bildirebilirsiniz.
Uzaktan bir bütün gibi görünen kumsal aslında kum taneciklerinden oluşur. Maddelerin yapısı da kumsal örneğindeki gibi taneciklerden oluşmuş olabilir mi? Fikirlerimizi yazalım.
Cevap: Maddelerin yapısı da kumsal örneğindeki gibi taneciklerden oluşmuş olabilir. Küçük tanecikler bir araya gelerek maddeleri oluşturur.
Maddenin yapısı ile ilgili merak ettiklerimizi yazalım.
Cevap: Maddelerin yapılarının benzerliğini ve farklılıklarını merak ediyorum.
Aşağıdaki örnek olay metnini okuyalım. Metinden hareketle etkinliği gerçekleştirelim.
1. Alışveriş sepetine elma ve kâğıt havlu konulunca diğer ürünlerin sığmamasının sebebi nedir?
Cevap: Elma ve kağıt havlunun hacimleri sepette yer kapladığı için diğer ürünler sığmamıştır.
2. Cisimlerin yer kaplamasına yönelik (kitapların yerleştirilmesi, oyuncakların toplanması gibi) durumlara günlük yaşamdan farklı örnekler verelim.
Cevap: Pazar alışverişinde sepete meyve ve sebze poşetlerinin konulması, okul çantamızı hazırlarken içerisine suluk, defter, kitap koymamız örnek verilebilir.
3. Zeynep’in annesi, başta sepeti rahat taşıyabiliyorken sonra sepeti taşımakta niçin zorlanmıştır?
Cevap: Eklediği ürünler ile sepetin kütlesi arttığı için taşımakta zorlanmıştır.
4. Alışveriş listesindeki ürünlerin sahip oldukları farklı özellikler nelerdir?
Cevap: Ürünlerin sahip oldukları farklı özellikler kütleleri ve hacimleridir.
5. Alışveriş listesindeki ürünlerin ortak özellikleri nelerdir? Bu özellikleri göz önünde bulundurduğumuzda maddeyi nasıl tanımlarız? Çevremizdeki maddelerden örnekler verelim.
Cevap: Ürünlerin ortak özelliği sepette yer kaplamalarıdır. Maddeyi, bir hacmi ve kütlesi olan elle tutulabilen ve görülebilen cisim olarak tanımlayabiliriz.
Kütlesi olan ve boşlukta yer kaplayan (hacmi olan) her şey maddedir. Demir, tahta, su, ağaç, masa, elma, bardak, kalem ve defter gibi varlıklar maddeye örnek verilebilir. Bu varlıkların ortak özellikleri kütle ve hacimlerinin olmasıdır. Acaba bu maddelerin yapısı nasıldır?
Cevap: Bu maddelerin yapısı taneciklidir.
a. Katı, sıvı ve gaz maddeleri temsil eden modellemelerimizde benzerlik ve farklılıklar nelerdir?
Cevap: Bu maddelerdeki benzerlik tanecikli yapıya sahip olmaları, farklılık ise taneciklerin birbirlerine olan uzaklık ve yakınlıklarıdır.
b. Pinpon toplarının hareketi gibi madde yapısındaki tanecikler de hareket eder mi? Tahminimizi yazalım.
Cevap: Madde yapısındaki taneciklerde pinpon topları gibi hareket ederler.
c. Yapısını çizdiğimiz 1, 2 ve 3 numaralı modellere günlük yaşamdan örnekler verelim.
Cevap:
a. Hangi şırıngadaki madde sıkıştırılabildi?
Cevap: C şırıngasındaki hava sıkıştırılabildi.
b. A, B ve C şırıngalarındaki maddeler hangi hâldedir?
Cevap: A şırıngasındaki madde katı, B şırıngasındaki madde sıvı, C şırıngasındaki madde gaz haldedir.
c. Maddelerin sıkıştırılabilme durumu ile madde taneciklerinin birbirine yakınlık durumu arasındaki ilişkiyi açıklayalım.
Cevap: Maddelerin tanecikleri arasındaki uzaklık ne kadar fazla ise madde o kadar sıkıştırılmaktadır.
”Tanecikleri Modelleyelim” ve “Maddeler Şırıngalarda” etkinlikleri ile ilgili almış olduğumuz notları inceleyelim. Bu etkinliklerde ulaştığımız sonuçları karşılaştıralım. Maddelerin sıkıştırılabilme durumunu ve madde taneciklerinin hareketlerini açıklayalım.
Cevap: Katı ve sıvı maddelerin tanecikleri arasındaki mesafe çok az olduğu için sıkıştırılamazken, gaz maddelerin tanecikleri arasındaki mesafe fazla olduğundan sıkıştırılabilmektedir. Bu tanecikler titreşim, öteleme ve dönme hareketi yaparlar.
1. Aşağıda bazı maddeler ve maddelerle ilgili özellikler verilmiştir. Bu özellikler hangi maddelere ait ise “✓ ” ile işaretleyelim.
Cevap:
2. Yukarıdaki soruda verilen örnek maddelerin özelliklerini dikkate alıp katı, sıvı, gaz olarak gruplandıralım ve kutulara yazalım.
Cevap:
Katı: Demir- Tahta
Sıvı: Su-Süt
Gaz: Hava- Buhar
3. Günlük yaşamda karşılaştığımız farklı maddeleri katı, sıvı, gaz olarak etiketleyelim.
Cevap:
Katı: Bardak, defter, bilgisayar, televizyon, silgi, kalem
Sıvı: Su, süt, meyve suyu, çay
Gaz: Oksijen, deodorant, su buharı
– Üçer veya dörder kişilik gruplar oluşturalım ve aşağıdaki tabloyu adımlara uygun tamamlayalım.
Kendi Tahmin Cümlem: Katı haldeki bir madde sadece titreşim hareketi yaparken, katı halde sıvı hale geçen maddenin tanecikleri arasındaki mesafe arttığı için titreşim, dönme ve öteleme hareketleri yapar.
– Yapışkanlı kâğıtlardan her birine aşağıdaki ifadeleri beşer kez yazalım.
Cevap:
Etiketlendirmelerimizi de göz önünde bulundurarak maddenin sınıflandırılması ile ilgili görüşlerimizi yazalım.
Cevap: Maddeler katı, sıvı ve gaz olarak üç grupta sınıflandırılır.
– Katı, sıvı ve gaz maddeleri temsil edecek şekilde gruplar oluşturalım.
Temsil edeceğimiz madde hâli ile ilgili grup arkadaşlarımızla birlikte gösteri metni hazırlayalım.
Cevap:
Planlama: Katılar titreşim hareketi yaptığından ve aralarında çok az boşluk olduğundan yan yana durarak titreşir gibi hareket etmeleri gerek. Sıvılar ise dövme ve öteleme hareketi yaptıklarını söyleyerek aralarında daha fazla boşluk olacak. Gazlar ise aralarında oldukça fazla boşluk olacak şekilde sahnede olacaklar.
Gösteri Metni:
Ben bir katıyım! Arkadaşlarımla arama mesafe girmesine dayanamam, arkadaşlarımla sürekli titreşiriz.
Ben bir sıvıyım! Arkadaşlarımla beraber dip dibe duramam bu yüzden aramızda boşluklar var. Dönerim ve oraya buraya kaçarak öteleme hareketi yaparım.
Ben ise bir gazım! Arkadaşlarım benden çok uzakta ama bu sorun değil. Böylece rahatlıkla hareket edebiliyorum.
Aşağıda bazı maddelere ait görseller verilmiştir.
Buna göre aşağıdaki soruları görsel numaralarını kullanarak cevaplayalım.
a. Hangi maddelerin tanecikleri dönme ve öteleme hareketi yapar?
Cevap: 2-3-5-8-9
b. Hangi maddeler sıkıştırılabilir?
Cevap: 8-9
c. Hangi maddeler akışkandır?
Cevap: 2-3-5-8-9
ç. Tanecikleri arasındaki boşluğun en az olduğu maddeler hangileridir?
Cevap: 1-4-6-7
Sitede yer alan yazı, resim ve dosyaların tüm hakları saklıdır ve izinsiz paylaşılması kesinlikle yasaktır.