4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 117-118-119-120-121-122-123. Sayfa Cevapları MEB Yayınları

4. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 117-118-119-120-121-122-123. Sayfa Cevapları Robotların Efendisi: CEZERİ

4. Sınıf Türkçe MEB Yayınları Sayfa 117 Ders Kitabı Cevapları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Robot deyince aklınıza ne geliyor?
Cevap: Robot insanların yapabileceği bir işi kendi yapay zekası ile hızlıca yapabilen makinelere denir.

2. Hangi Türk bilim insanlarını biliyorsunuz?
Cevap: El-Cezeri, Canan Dağdeviren, Aziz Sancar, Cahit Arf.

4. Sınıf Türkçe MEB Yayınları Sayfa 118 Ders Kitabı Cevapları

Müslümanlar için zamanın takibi çok önemliydi. Çünkü her namazın bir saati vardı. Bunun için Cezeri bir saat tasarlamıştı. İçi suyla dolan kâse tamamen dolduğunda kendisine bağlı olan ipi çekiyordu. İp her çekildiğinde ufak toplar ejderhanın ağzına düşüyor ve sistem çalışmaya başlıyordu. Saatin çalışması için sabah ve akşam iki kez kurulması gerekiyordu.
Eskiden suların yüksek yerlere çıkarılması çok zordu. Bu nedenle Cezeri, su kaldırma makinesi icat etmişti. Bir at ya da eşek, dişlileri döndürüyor, dişlilerin hareket ettirdiği kovalar sırayla suya girip çıkıyordu. Dolan kovalar yukarı çıktığında içindeki suyu boşaltıp tekrar aşağı iniyordu.
Cezeri, icat ettiği bu makinesinde suyun gücünden istifade ederek suyun pompalanmasını sağlamıştı. Su gücüyle dönen çarklar pistonları hareket ettiriyor ve su, yükseklere ya da uzaklara pompalanıyordu. (…)

Kemal GÜR
(Kısaltılmıştır.)

4. Sınıf Türkçe MEB Yayınları Sayfa 119 Ders Kitabı Cevapları
1. ETKİNLİK: Kelimelerin anlamlarını tahmin edip tahminlerinizin doğruluğunu sözlükten kontrol ediniz. Kelimelerle birer cümle kurunuz. Kelimeleri sözlük defterinize ekleyiniz.

tablet

Tahminim: telefonun büyüğü
Anlamı: Günümüzdeki elektronik aletlerin cep boyundan biraz büyüğüne verilen addır.
Cümlem: Apple markasının ürettiği tabletlerin adı iPad’miş.

mekanik

Tahminim: Bir aletin iç ayarı.
Anlamı: denge ve devrim yasalarıyla alakalı olan bir konu
Cümlem: Amcamın oğlu mekanik uzmanı olmuş.

istifade

Tahminim: Bir iş yada durumdan faydalanmak.
Anlamı: Kişinin işine gelen bir durumdan kendi lehine faydalanması.
Cümlem: Adamın bir anlık boşluğundan istifa ederek cüzdanı çaldı.

piston

Tahminim: Bazı aletlerin iç mekanizmasında yer alan elektriği itip çekmeye yarayan alet.
Anlamı: Aracın içindeki silindirinde içinde yer alan aletlerin elektriği iletmesine yarayan düzenektir.
Cümlem: Şoför piston düştü deyince herkes araçtan indi.

1. Cezeri kimdir?
Cevap: 800 yıl önce tablet, robot, bilgisayar, motorların, saatlerin ve günümüzde kullandığımız daha bir çok elektronik aletin mucididir.

2. Cezeri, elektriğin olmadığı dönemde icatlarını nelerin gücünden faydalanarak yapmıştır?
Cevap: Cezeri keskin zekasını kullanarak suyun kaldırma kuvvetini kullanmıştır.

3. Sultan, Cezeri’nin icatlarını görünce ondan ne yapmasını istemiştir?
Cevap: Sultan ondan bütün icatlarını yazıp kitap haline getirmesini istemiştir.

4. Cezeri’ nin icat ettiği su kaldırma makinesi nasıl çalışıyor?
Cevap: Bir at yada eşek dişlileri döndürüyor, dişliler hareket ettirdiği kovalar sırayla suya girip çıkıyor. Dolan kovalar yukarı çıktığında içindeki suyu boşaltıp tekrar aşağı iniyordu.

4. Sınıf Türkçe MEB Yayınları Sayfa 120 Ders Kitabı Cevapları
3. ETKİNLİK: Metinle ilgili iki soru yazıp cevaplayınız.

Soru: Cezeri hangi devletin başmühendisidir?
Cevap: Artuklu Devleti
Soru: Artuklu Devleti Sultan’ına Cezeri ne göndermiştir?
Cevap: Kendi kendine hareket eden bir robot göndermiştir.

4. ETKİNLİK: Metnin konusunu ve ana fikrini belirleyiniz.

Konu: Cezer’inin hayatı ve önemli icatları.

Ana Fikir: Azim ve başarı.

5. ETKİNLİK: Metni koyu yazılı kelimeleri dikkate alarak tekrar okuyunuz. Bu kelimeler, anlatılanların daha iyi anlaşılmasını sağlamış mı? Açıklayınız. Bu ifadelerden ikisini birer cümlede kullanınız.

Cevap: Evet, metnin daha iyi açıklanmasını sağlamış önemli yerleri vurgulayarak bizim oraya dikkat etmemizi istemiştir.

4. Sınıf Türkçe MEB Yayınları Sayfa 121 Ders Kitabı Cevapları

6. ETKİNLİK: Metinden terim anlamlı kelimeler bularak cümle içinde kullanınız. Örnek: tablet

• Robot: Kendi kendine hareket eden bir robot istiyorum.
• Su Makinesi: Kendi kendine çalışan eski dönemlerdeki gibi su makinesi güzel olurdu.

7. ETKİNLİK:

a. Kesme işaretinin ( ’ ) kullanım alanlarını örnekleriyle eşleştiriniz.

1. Özel adlara getirilen ekleri ayırmak için konur.
2. Sayılara getirilen ekleri ayırmak için konur.
3. Kısaltmalara gelen ekleri ayırmak için konur

29 Ekim 1923’te, 2’nci kat ( 2 )
2 Cezeri’yi tüm dünya tanıdı. ( 1 )
3 TBMM’nin, TDK’nin, km’lik ( 3 )

b. Siz de kesme işaretinin kullanım alanlarını gösteren cümleler yazınız.

1. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e bir mektup gelmişti.
2. Yarışmada 2.’nci oldu.
3. Mehmet’in kitabını aldım.

4. Sınıf Türkçe MEB Yayınları Sayfa 122 Ders Kitabı Cevapları
8. ETKİNLİK: Yazılı bilgi kaynaklarını (dergi, kitap, broşür, gazete vb.) doğruluk, güvenirlik, tarafsızlık, güncellik ve kapsam gibi içerik ölçütlerine göre değerlendirebiliriz. Buna göre Cezeri hakkında araştırma yaparken faydalandığınız kaynağın güvenilirliğini aşağıdaki sorular ışığında değerlendiriniz.

1. Cezeri hakkında araştırma yaparken hangi yazılı kaynaklara başvurdunuz?

2. Bulduğunuz bilgileri arkadaşlarınızın bulduklarıyla karşılaştırınız. Bulduğunuz
bilgiler aynı mı?

3. Faydalandığınız kaynakta kullanılan kaynaklar listesi var mı? Yani yazar,
hangi bilgiyi nerden aldığını belirtmiş mi?

4. Faydalandığınız kaynak güncel mi?

5. Faydalandığınız kaynak sizin yaş düzeyinize uygun mu?

Öğrenci görevidir.