3. TÜRKÇENİN TARİHÎ GELİŞİMİ
Hazırlık
1. “Dilimiz, kimliğimizdir.” ifadesinden ne anlıyorsunuz? Siz bu düşünceye katılıyor musunuz? Düşüncelerinizi sınıfta paylaşınız.
Cevap: Dil bizim öz benliğimizi yansıtır. Dili olan bir millet 2000 yıl önceki atalarının değerlerini bile koruyabilir. Bu nedenle ben bu ifadeye katılıyorum. Dilimizi korumalı ve benliğimize sahip çıkmalıyız.
2. Bir milletin tarih boyunca farklı alfabeler kullanmasında neler etkili olmuş olabilir?
Cevap: Bir millet etkileşime girdiği farklı ülkelerle, milletlerle yada etkileşimine girdiği farklı dinler sonucu alfabesini değiştirmesinde etkili olmuş olabilir.
METNİ ANLAMA VE ÇÖZÜMLEME
1. Metinde geçen “Türkiye Türkçesinin gelişmesi içinde Yeni Lisan hareketinden sonra en geniş çalışma, Dil İnkılabı’dır.” cümlesinde “inkılap” kelimesinin anlamını cümlenin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi TDK’nin Türkçe Sözlük’ünden kontrol ediniz.
Cevap: Bu cümlede kullanılan inkılap kelimesinin anlamı değişim anlamında kullanılmış olabilir. TDK Türkçe Sözlüğünde inkılap devrim gibi anlamlara gelmektedir.
2. Metne göre Eski Türkçe hangi dönemlerde kullanılmıştır?
Cevap: Metne göre Eski Türkçe 8. ve 13. yüzyıllar arasında kullanılmıştır.
3. Okuduğunuz metinde Orta Türkçe Dönemi hakkında edindiğiniz bilgileri kendi cümlelerinizle ifade ediniz.
Cevap: Orta Türkçe Döneminde Türkler yeni bir yazı dili meydana getirmiştir. Orta Türkçe Dönemi Kuzey-doğu Türkçesi ve Batı Türkçesi olmak üzere ikiye ayrılmıştır.
4. Metne göre Osmanlı Türkçesi neden yabancı dillerin etkisi altında kalmıştır?
Cevap: Osmanlı Devleti çok uluslu bir devlet olduğu için diline pek çok yabancı dil eklenmiş ve kalıplaşmıştır. Bu nedenle Osmanlı Türkçesi yabancı dillerin etkisinde çok fazla kalmıştır.
5. Metinden yola çıkarak Türkçenin tarihsel gelişim sürecinde çeşitli evreler geçirmesinin sebeplerini belirtiniz.
Cevap: Türkçenin tarihsel gelişimi kurulan yeni devletlerde ve devletlerin izlediği politikalar sonucu evrim geçirmektedir. Devletlerin etkileşime girdiği diğer devlet ve dinler sonucu dil etkileşimi yaşanıyor ve dilimize yabancı kelimeler giriyor.
6. Okuduğunuz metinde sanatlı söyleyiş, mecaz, öznellik gibi anlatım özelliklerine neden yer verilmediğini söyleyiniz.
Cevap: Okuduğumuz metin bilgilendirme amaçlı yapılmış bir metindir. Metindeki her bilgi doğru olmalı ve okuyucuya bilgi vermeyi amaçlandırmaktadır. Bu nedenle öznellik, söyleyiş, mecaz gibi anlatım özellikleri yoktur.
7. Metnin tema ve konusunu belirleyiniz.
Cevap:
Metnin Teması: Türkçenin Tarihi Gelişimi
Metnin Konusu: Eski Türkçe’nin kullanıldığı devirler; Orta Türkçenin Kuzey-doğu ve batı türkçesi olarak ikiye ayrılması.
DİL BİLGİSİ
Türkiye Türkçesinin gelişmesi içinde Yeni Lisan Hareketi’nden sonra en geniş çalışma Dil İnkılabı’dır. 1928’de Latin alfabesinin kabulü 1932’de Mustafa Kemal Atatürk tarafından Türk Dili Tetkik Cemiyeti’nin (Türk Dil Kurumu) kuruluşu bu hareketin önemli halkalarıdır.
Yukarıdaki parça okuduğunuz metinden alınmıştır. Bu parçada geçen noktalama işaretlerinin parçadaki kullanım amaçlarını açıklayınız.
Cevap:
Nokta’nın Kullanım Amacı (.): Cümle bittiği zaman cümlenin sonuna eklenir.
Kesme İşareti (‘): Özel isimlere veya tarihlerden sonra gelen çekim eklerini ayırır.
Yay Ayraç [ ( ) ]: Eski bir kurumun günümüzdeki isminin bildirilmesi amacıyla eklenir.
Facebook'ta Paylaş
Twitter'da Paylaş
Linkedin'de Paylaş
Bir milletin en büyük hazinesi dilidir. Dil sayesinde milletler hakkında fikir sahibi oluruz. Bu yüzden dilimizi korumak çok önemlidir.
Sitede yer alan yazı, resim ve dosyaların tüm hakları saklıdır ve izinsiz paylaşılması kesinlikle yasaktır.